-
1 гадәти булмаган
необыкнове́нный, необы́чный, исключи́тельный -
2 гадәттә булмаган
необы́чный, непривы́чный -
3 гадәт
сущ.1) привы́чка, обыкнове́ние, обы́чайүз гаебеңне башкаларга аудару гадәте — привы́чка сва́ливать свою́ вину́ на други́х
табын янында дәшмәү (сөйләшмәү) гадәте — обыкнове́ние храни́ть молча́ние за столо́м (за едо́й)
чир китәр, гадәт китмәс — (посл.) боле́знь пройдёт, а привы́чка оста́нется; привы́чка не ото́пок, с ноги́ не ски́нешь
иске гадәт ташланмас, яңа гадәт башланмас — (посл.) отвы́кнуть от ста́рой привы́чки тру́дно, ста́рые привы́чки живу́чи
яман чир тиз йога, яман гадәт тиз керә — (посл.) дурно́й приме́р зарази́телен (букв. дурна́я привы́чка, как и зара́зная боле́знь, бы́стро привива́ется)
2) привы́чка; мане́ра поведе́ния; пова́дки, накло́нностияман гадәтләр — дурны́е накло́нности
үз-үзеңне тоту гадәте — мане́ра вести́ себя́, мане́ра поведе́ния
кеше сүзен бүлү - начар гадәт — перебива́ть собесе́дника - дурна́я привы́чка
ерткыч хайваннар гадәте — пова́дки хи́щных звере́й
3) зама́шкибайлар гадәте — ба́рские зама́шки
4) обычно во мн. ч. гадәтләр обы́чаи, нра́вы; тради́циясм. тж. гореф-гадәтбашка халыкларның гадәтләре белән танышу — познако́миться с нра́вами (обы́чаями) други́х наро́дов
кунакчыллык гадәтләре — обы́чаи (пра́вила, зако́ны) гостеприи́мства
•- гадәт булып киткән
- гадәт итү
- гадәтенә каршы
- гадәткә әйләнү
- гадәттә булмаган
- гадәттә булмаганча
- гадәттән тыш -
4 гадәти
1. прил.1) обыкнове́нный, обы́чный; привы́чныйгадәти эшләр — обыкнове́нные дела́
гадәти эш вакыты — обы́чное рабо́чее вре́мя
2) привы́чный, постоя́нный; тако́й, как всегда́см. тж. гадәттәгеүзенең гадәти урынына килеп утыру — сесть на своё привы́чное (постоя́нное) ме́сто
3) обыкнове́нный, обы́чный, ниче́м не примеча́тельный; зауря́дныйсм. тж. гадигадәти генә авыл, йортлары да гадәти — обыкнове́нное село́, и дома́ обы́чные
гадәти бер артист — зауря́дный арти́ст
4) обы́денный, повседне́вный, обы́чный, рядово́й, жите́йскийгадәти тормышта — в повседне́вной жи́зни
көндәлек гадәти мәшәкатьләр — всегда́шние обы́денные забо́ты
иң гадәти сүз — са́мая обы́денная фра́за; гадәти хәл рядово́й слу́чай
5) обы́чный, есте́ственный; норма́льныйгадәти зурлыктагы — норма́льной величины́
2. нареч.гадәти күренеш — есте́ственное явле́ние
норма́льно, посре́дственноконцерт гадәти узды — конце́рт прошёл норма́льно
-
5 необычный
-ая; -оегадәттә булмаган, гадәти (таныш) булмаган; күнегелмәгән; гадәттән тыш -
6 непривычный
-ая; -оекүнегелмәгән, ияләшмәгән, күнекмәгән, гадәткә кермәгән, гадәти булмаган, чит -
7 күренеш
сущ.1) вид, вне́шний вид, вне́шность, нару́жность, о́блик ( человека)әйбернең тышкы күренеше — вне́шний вид ве́щи
2) вид, панора́ма, карти́на; пейза́ж, ландша́фттаудан авылның матур күренеше ачыла — с горы́ открыва́ется краси́вый вид дере́вни
шәһәр күренеше — панора́ма го́рода
диңгез күренеше — морско́й пейза́ж
тау күренеше — го́рный ландша́фт
3) театр. карти́на, явле́ние, де́йствиебиш пәрдәле, сигез күренешле драма — дра́ма в пяти́ де́йствиях и восьми́ карти́нах
4) сце́на; зре́лище; слу́чай; происше́ствиеаерым күренешләр — отде́льные сце́ны
хәтәр күренеш — опа́сное зре́лище
гадәти булмаган күренеш — необы́чное явле́ние
5) карти́на, пейза́ж, вид (о рисунках, картинах, живописи)гомуми күренеш — о́бщая карти́на
табигать күренешләре — ви́ды приро́ды
6) книжн. о́браз, вид, сторона́, аспе́кттышкы күренеш — вне́шний вид; вне́шний аспе́кт
7) филос. явле́ниеасыл һәм күренеш — су́щность и явле́ние
8) перен. факт, проявле́ниемиһербансызлык күренешләре — фа́кты безду́шия
-
8 sıradışı
гадәттән тыш; гади булмаган; нормаль булмаган -
9 небывалый
-ая; -оеәлегәчә булмаган, күр(ел)мәгән, гомердә булмаган, гадәттән тыш; искиткеч, охшашы-тиңдәше булмаган -
10 легковесный
-ая; -ое1) җиңел, гадәттәгедән җиңелрәк2) перен. җиңел, җитди булмаган, сай, өстән-өстән генә -
11 легендарный
-ая; -ое1) ( являющийся легендой) легендар2) легендар, гадәттән тыш, тиңе булмаган3) перен. ( неправдоподобный) уйдырма..., ялган, кеше ышанмаслык... -
12 неслыханный
-ая; -оеишетелмәгән, әлегәчә (моңарчы) булмаган, гадәттән тыш -
13 светский
-ая; -ое1) югары җәмгыять...ы, асыл затлар...ы; асыл сөякләр...ы2) асыл затларга хас, асыл сөякләргә хас3) ( не церковный) дөньяви, дини булмаган
См. также в других словарях:
әкәмәт — 1. Моңа кадәр булмаган, күрелмәгән, гадәттән тыш нәрсә, искиткеч хәл. Мәзәк, көлкеле хәл төрле әкәмәтләр сөйләп көлдерү 2. с. Сәер, гадәти булмаган. Мәзәкчән, гаҗәеп 3. рәв. Бик, артык, гадәттән тыш хатыны әкәмәт көчле икән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
могҗиза — 1. Дини һәм мифик күзаллаулар буенча: табигать законнарына бәйле булмаган, табигатьтән өстен көч һәм шул көч ярдәмендә барлыкка килгән хәл, күренеш 2. Гаҗәпләнерлек, искитәрлек нәрсә, көтмәгәндә, уйламаганда күз алдына килеп баскан, гадәти… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әкият — 1. Гадәттә тылсымлы көчләр, сихерчеләр катнашында барган уйланма вакыйгалар турында халык арасында сөйләнә торган мавыктыргыч хикәяләү әсәре; хикәят. Нин. б. гаҗәеп, искиткеч, гадәти булмаган нәрсә тур. әйтелә ул турыда калада әкият итеп сөйләнә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аномаль — с. Нормадан тайпылган, гадәти булмаган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
оригиналь — (ОРИГИНАЛЬЛЕК) – с. 1. Төп, оригинал булган 2. Мөстәкыйль иҗат нәтиҗәсендә барлыкка килгән; ияреп эшләнмәгән, беркаян алынмаган 3. Башкаларга охшамаган, үзенә бертөрле. Гадәти булмаган, үзенчәлекле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ракурс — 1. Сүрәтләнә торган фигураны яки әйберне перспективада биргәндә, аның арткы пландагы өлешләренең кечерәйтелгән булуы 2. Яктылык сизүчән фотоматериал катлавының әйбер урнаштырылган яссылыкка параллель булмавы аркасында әйбернең сүрәтләнешендә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сәер — (СӘЕРЛЕК) – I. с. Башка шундый ук нәрсәләр яки кешеләр кебек түгел, гадәти булмаган, нәрсәседер ят булган, бераз гаҗәпләндерә торган. II. СӘЕР ИТҮ – Карап, күзәтеп тору яки йөрү; тамаша итү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үзгә — с. Башкаларга охшамаган, алардан аерылып торган; гадәти булмаган бөтенләй башка, үзгә уйлар биләп алды … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
футуризм — XX гас. башында әдәбият һәм сәнгатьтә үз әсәрләрендәге гадәти булмаган форманы сәнгать кануннары һәм традицияләренә каршы куючы агым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шаккатардай — (ШАККАТЫРЫРДАЙ, ШАККАТЫРЫРЛЫК) – 1. Искиткеч, таң калырлык, хәйран калырлык 2. Гаҗәпләнерлек, гадәти булмаган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шаккатарлык — (ШАККАТЫРЫРДАЙ, ШАККАТЫРЫРЛЫК) – 1. Искиткеч, таң калырлык, хәйран калырлык 2. Гаҗәпләнерлек, гадәти булмаган … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
